Skarby z archiwum Oskara Kolberga – podsumowanie projektu

Dwuczęściowe nagranie ze spotkania podsumowującego dwuletni projekt edukacyjny realizowany przez Instytut im. Oskara Kolberga w Poznaniu. Spotkanie odbyło się 10 grudnia 2016 roku.

W pierwszej części podsumowania całości działań dokonała Marta Machowska, później uczestnicy opowiedzieli o tym, co w ciągu ostatniego roku udało im się zrealizować. W imieniu nieobecnego Piotra Filipowskiego, dyrektora Zespołu Szkół w Bronikowie, wydarzenia towarzyszące otwarciu skweru imienia Oskara Kolberga i Bogumiła Hoffa w Morownicy opowiedziała Ewa Antyborzec. Nastepnie Ewa Lorenz z Zespołu Szkół w Szkaradowie zaprezentowała roczny cykl zajęć Szakiety bliżej folkloru, w ramach którego powstał strój szkaradowski dla dziecięcej grupy obrzędowej. Kolejne dwa projekty zostały zrealizowane w Zbąszyniu. Magdalena Rożek z Biblioteki Publicznej w Zbąszyniu i Gabriela Kamińska z Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Przyprostyni opowiedziały o Spotkaniu z Kolbergiem i folklorem. Maria Leśnik i Hanna Matyaszczyk z Gimnazjum w Zbąszyniu pokazały w jaki sposób do zabaw ludowych zachęciły młodzież gimnazjalną.  Daria Andrzejewska i Magdalena Wojciechowska, czyli Biskupianki w Podróży, we współpracy z Muzeum Stolarstwa i Biskupizny w Krobi przedstawiły swój pomysł na organizację półkolonii, podczas których wspólnie z dziećmi powstało przedstawienie o krobskim pustelniku. Agnieszka Wujek i Krzysztof Polowczyk z Gminnego Centrum Kultury i Rekreacji im. Jana z Domachowa Bzdęgi w Krobi opowiedzieli w jaki sposób Gmina Krobia wspiera edukację regionalna oraz w jaki sposób wyglądają wakacje spędzone z Małym Taborem Wielkopolskim. Na koniec Ewa Gąsienica-Brożyńska  z Wiejskiego Stowarzyszenie Integracyjnego WIETIN opowiedziała o warsztatach Z kuchni Oskara Kolberga.

W drugiej części spotkania Ewa Antyborzec i Maciej Prochaska zapoznali uczestników z archiwum Oskara Kolberga, pokazali najciekawsze jego fragmenty oraz opowiedzieli o specyfice pracy terenowej i archiwalnej w czasach Kolberga. Ostatnim elementem spotkania było wspólne obejrzenie filmu Oskar Kolberg. Życie i pasja (reż. Joanna Fido i Ewa Rozwadowska, scenariusz Ewa Rozwadowska, prod. Fido Film, Warszawa 2015).

Spotkanie prowadziła Anna Weronika Brzezińska, a dokumentowała Karolina Dziubata.

Projekt pt. "Skarby z archiwum Instytutu im. Oskara Kolberga. Program edukacyjny dla uczniów i nauczycieli" realizowany jest ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w ramach programu "Dziedzictwo kulturowe", priorytet "Kultura ludowa i tradycyjna".

fot. Karolina Dziubata

Ciało migranta w fantazjach geopolitycznych

Nagranie wykładu wygłoszonego przez dr. Ivana Peshkova pt. "Ciało migranta w fantazjach geopolitycznych. Chińska agresja biologiczna w dyskursach nacjonalistycznych Rosji. Wykład został wygłoszony 15.06.2016 w Centum Kultury Zamek w Poznaniu i  był częścią cyklu spotkań poświęconych tematyce uchodźczej i migracyjnej organizowanych przez Centrum Badań Migracyjnych.

Dr Ivan Peshkov przygląda się sposobom mitologizacji ludności przygranicznej w rosyjskich dyskursach nacjonalistycznych i odpowiada na następujące pytania: dlaczego nieliczna diaspora chińska na Syberii prowokuje w rosyjskich dyskursach nacjonalistycznych apokaliptyczną wizję utraty wschodnich terenów kraju? Dlaczego sinizacja chińskich Rosjan jest postrzegana jako agonia etniczna i katastrofa kulturowa społeczności? W jaki sposób wyobrażenia z okresu sowieckiego o politycznej nielojalności rosyjskich emigrantów w Chinach są wypierane przez projekcje o nielojalności etnicznej i rasowej?

Dr Ivan Peshkov - pracuje  w Instytucie Wschodnim Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Specjalizuje się w zagadnieniach rozwoju społecznego w przygranicznych rejonach Azji Północno-Wschodniej ze szczególnym uwzględnieniem upolitycznienia migracji, mitologizacji wspólnot transgranicznych oraz  adaptacji repatriantów.

Nagranie wykonała Agata Stanisz

Seminarium Post-Socialist Environments. Making, Unmaking And Contesting Nature

Nagrania z seminarium naukowego (25-26.11.2016) pt. "Post-Socialist Environments: Making, Unmaking and Contesting Nature", które zorganizowane ostało przez Instytut Etnologii i Antropologii UAM w Poznaniu we współpracy z KTH Royal University w Sztokholmie. W seminarium wzięło udział blisko trzydziestu badaczy zainteresowanych antropologią środowiskową, polityką ekologiczną oraz historią środowiska z Węgier, Czech, Danii, Szwecji, Rumunii, Włoch, Wielkiej Brytanii, Francji, Serbii i Polski. Celem spotkania była wymiana doświadczeń oraz przedsięwzięcie dalszej współpracy. Wśród dyskutantów prezentowanych wystąpień znaleźli się m.in. prof. Thomas Reuter (Future Fellow of the Australian Research Council, University of Melbourne) oraz prof. Michał Buchowski (IEiAK UAM w Poznaniu). Seminarium zorganizowane zostało przez Agatę A. Konczal, Aleksandrę Lis (IEiAK UAM w Poznaniu) oraz Irmę Allen (KTH Environmental Humanities Laboratory w Sztokholmie).

1. Panel I: Ecological Discourses. W dyskusji udział wzięli Thomas Reuter, Pepijn Van Eeden (Université Libre de Bruxelles,CEVIPOL), Iwona Bojadżijewa (Institute of Sociology, University of Warsaw, Jovanka Špirić (Independent Scholar).

2. Panel II: Waste, infrastructures and landscapes. W dyskusji udział wzięli prof. Michał Buchowski, Brian Kuns (Department of Geography,University of Stockholm), Kristine Krumberga (Department of Geography, University of Latvia), Ivan Peshkov (Department of History, Adam Mickiewicz University, Poznan).

3. Panel III: Mining and wastelands. W dyskusji udział wzięli Aleksandra Lis (IEiAK UAM w Poznaniu), Michel Dupuy (Institut d’Histoire Moderne et Contemporaine, Paris), Hana Dankova (Faculty of Humanities,Charles University,Czech Republic), Imola Püsök (Babeș-­‐Bolyai University,Romania).

4. Panel IV: Conservation,Forests and Wilderness. W dyskusji udział wzięli prof. Piotr Matczak, Jawad Daheur (Faculte de Sciences Historique, University of Strasbourg, France), George Iordachescu (Institute of Sociology, Romanian Academy of Science),Marijana Vukotic (Department of Food and Resource Economics, Section for Global Development, University of Copenhagen), Krzysztof Niedziałkowski (Institute of Philosophy and Sociology, Polish Academy of Science.)

Spóźnieni o 125 lat listonosze

Nagranie ze spotkania z antropologami z Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej UAM w Poznaniu, uczestnikami etnograficznego projektu badawczego „(Od)zyskiwanie pamięci migracyjnej”, którzy wyruszyli do wiosek pochodzenia emigrantów do Ameryk z końca XIX wieku, aby odnaleźć potomków adresatów listów zatrzymanych przez cenzurę. Spotkanie poprowadziła Violetta Szostak autorka reportażu o badaniach terenowych zrealizowanych w ramach wspomnianego projektu.  Organizatorem wydarzenia było Centrum Kultury ZAMEK w Poznaniu w partnerstwie z Instytutem Etnologii i Antropologii Kulturowej UAM w Poznaniu oraz Centrum Badań Migracyjnych UAM.

Nagranie wykonał Bartosz Wiśniewski. Edycja Agata Stanisz.

Antropologia przeciw dyskryminacji. Nadzwyczajny Zjazd Etnologów i Antropologów

Nagrania* z Nadzwyczajnego Zjazdu Etnologów i Antropologów, który odbył się 23.11.2016 roku w tatrze Polskim w Poznaniu z inicjatywy Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej UAM w Poznaniu. W zjeździe wzięły udział wiodące polskie organizacje etnologiczne i antropologiczne. Intencją Zjazdu było stworzenie forum debaty nad miejscem antropologii w przestrzeni publicznej oraz jej rolą i powinnością w obliczu dyskryminacji i mowy nienawiści. Zjazd był przejawem sprzeciwu wobec przeinaczaniu w dyskursie publicznym podstawowych pojęć, którymi się posługujemy oraz przekłamywaniu zjawisk, którym poświęcone są badania przedstawicieli naszej dyscypliny. W jego ramach poprzez aklamację przyjęty został MANIFEST ETNOLOGÓW I ANTROPOLOGÓW POLSKICH PRZECIW DYSKRYMINACJI. Więcej o Zjeździe na TUTAJ oraz TUTAJ.

Nagrania wykonał Wiesław Janicki

Międzynarodowa konferencja o migracjach przymusowych i uchodźcach

Nagrania z trzech sesji plenarnych oraz tzw. keynote lecture, które odbyły się w ramach międzynarodowej konferencji naukowej pt. Rethinking Forced Migration and Displacement: Theory, Policy, and Praxis Stowarzyszenia na rzecz Studiów nad Migracjami Przymusowymi (International Association for the Study of Forced Migration). Wydarzenie odbyło się w dniach 12-15.07.2016 w Poznaniu i było współorganizowane przez Centrum Badań Migracyjnych, Wydział Prawa i Administracji oraz Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UAM.

Konferencje IASFM odbywają się co dwa lata, gromadząc naukowców i praktyków z całego świata. To pierwszy raz, gdy takie wydarzenie odbyło się w Europie Środkowo-Wschodniej. Wzięło w nim udział blisko 400 osób, a wśród nich przedstawiciele wiodących ośrodków badających zjawisko migracji przymusowych, kilkudziesięciu uniwersytetów, instytucji rządowych oraz organizacji międzynarodowych, np. Międzynarodowej Organizacji ds. Migracji, Lekarzy bez Granic, Wysokiego Komisarza ds. Uchodźców, Międzynarodowego Komitetu Ratowniczego, Instytutu Polityk Migracyjnych.

NAGRANIE 1: 13 lipca 2016, Plenary Session One. The European Union and the Challenges of Forced Migration: From Economic Crisis to Protection Crisis?

Moderator: Elżbieta M.Goździak, Georgetown University

Uczestnicy: Federico Soda, IOM Coordination Office for the Mediterranean in Rome, Aurélie Ponthieu, Médecins sans Frontières, Brussels oraz Heaven Crawley, Coventry University

NAGRANIE 2: 14 lipca 2016, Plenary Session Two. The Present, Past and Future of Refugee Protection and Solutions: Camps, Comprehensive Plans, and Cyber-Communities

Moderator: Dianna Shandy, Macalester College and the University of Minnesota

Wykład: Alexander T. Aleinikoff, Columbia Global Policy Initiative, Migration Policy Institute (DC)

on Rethinking the International Refugee Regime.

Komentują: Susan Martin, Georgetown University i Graeme Rodgers, International Rescue Committee in New York

NAGRANIE 3: 15 lipca 2016, Plenary Session Three: Creating knowledge, creating change?

Moderator: Cindy Horst, Peace Research Institute Oslo

Uczestnicy: Cathrine Brun, Oxford Brookes University, Chris Dolan, Refugee Law Project, Katarzyna Grabska, Graduate Institute of International and Development Studies, Geneva

Idil Osman, University of Leicester

NAGRANIE 4: 14 lipca 2016, Keynote Lecture: The dead sea and the politics of mourning in the EU's refugee crisis wygłoszony przez Nando Sigona z Birmingham University

Nagrania wykonała Marta Kluszczyńska

40 rocznica Etnologicznej Wyprawy Azjatyckiej Ewa-76

Nagranie spotkania z okazji 40 rocznicy Etnologicznej Wyprawy Azjatyckiej Ewa-76, które odbyło się 25.05.2016 r. w Centrum Amarant w Poznaniu. W spotkaniu wzięli udział uczestnicy wyprawy: prof. Marek Gawęcki, dr Tomasz Jaroszewski, prof. Zbigniew Jasiewicz,  prof. Danuta Penkala-Gawęcka i Stanisław Ubermanowicz. Dyskusję prowadził prof. Wojciech Dohnal. Organizacją spotkania zajęła się dr Anna Weronika Brzezińska.

• Profil Etnologicznej Wyprawy Azjatyckiej Ewa-76 na facebooku: TUTAJ 
• Dokumentacja fotograficzna z Ewa-76 w zasobach Cyfrowego Archiwum im. Józefa Burszty: TUTAJ

Prawo a dyskryminowanie

Nagranie wykładu dr. Witolda Klausa z Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk oraz Prezesa Stowarzyszenia Interwencji Prawnej pt. "Prawo a dyskryminowanie”. Wykład zorganizowany przez Centrum Badań Migracyjnych UAM w Poznaniu w Centrum Kultury Zamek w dniu 18.05.2016. Wykład jest częścią cyklu spotkań poświęconych tematyce uchodźczej i migracyjnej organizowanych przez Centrum Badań Migracyjnych. 

Czym jest "dyskryminacja"? Czy samo prawo może dyskryminować? Czy cudzoziemcy są w Polsce dyskryminowani? Czy wymaganie od cudzoziemców zezwolenia na pracę to dyskryminacja? A co z umieszczeniem ich za kratami w strzeżonym ośrodku dla cudzoziemców? Czy cudzoziemcy powinni zarabiać tyle samo co polscy pracownicy? A czy powinni mieć prawo do korzystania z pomocy społecznej w naszym kraju?  W powszechnym przeświadczeniu, kiedy myślimy o prawie w kontekście dyskryminacji, szukamy w nim sposobów i środków ochrony przed tym zjawiskiem. Uciekamy się niejako pod ochronę prawa. I rzeczywiście może ono pełnić taką funkcję, co więcej wykształciła się nawet cała odrębna gałąź prawa – prawo antydyskryminacyjne, które w pewnym zakresie chroni przebywających w Polsce cudzoziemców. Jednakże na relację prawo versus dyskryminacja można też spojrzeć od innej strony. Bywa bowiem tak, że prawo jest ślepe na nierówne traktowanie, gdyż odpowiednie przepisy – wbrew społecznemu poczuciu sprawiedliwości czy słuszności – nie postrzegają określonych sytuacji jako dyskryminujących. Zdarza się także, że prawo samo i to celowo nierówno traktuje ludzi np. migrantów, zabraniając im dostępu do niektórych uprawnień czy wręcz karząc za zachowania, za które obywatele ukarani by nie byli. Przypatrzmy się zatem podejściu Temidy do cudzoziemców – kiedy ich chroni, kiedy karze, a w jakich przypadkach jest ślepa na ich los.

Nagranie wykonała Agata Stanisz

Wprawki reporterskie

Pięć krótkich rozmów, tzw. wprawek reporterskich nagranych przez dr Joannę Janiszewską. Wprawki zostały wykonane na warsztatach audioreporterskich realizowanych w ramach projektu "Ruchome modernizacje. Wpływ autostrady A2 na lokalne krajobrazy kulturowe". Wszystkie zostały nagrane 18.03.2016 około godziny 14.00 na ulicy Wrocławskiej oraz na Starym Rynku w Poznaniu (w tym czasie znajdowały się na nim stoiska corocznego Jarmarku Wielkanocnego). Rozmowy przeprowadzone są wspólnie z prowadzącą warsztaty reportażystką z Polskiego Radia Merkury - Wandą Wasilewską.

1. Krótka rozmowa z policjantami patrolującymi ulicę Wrocławską.2. Rozmowa z siostrą zakonną na temat świąt wielkanocnych, weganizmu i zakonu. 3. Rozmowa ze sprzedawczynią baklawy oraz innych tureckich słodyczy na temat sprzedawanych produktów oraz problemów z sanepidem. 4. Rozmowa z Ukrainką sprzedającą ukraińskie rękodzieło.5. Rozmowa ze sprzedawcą świeczek zapachowych.

Niech się zintegrują. Asymilacja - integracja – inkorporacja

Nagranie spotkania zorganizowanego przez Centrum Badań Migracyjnych UAM w Poznaniu 17.02.2016 pt. "Niech się zintegrują. Asymilacja - integracja – inkorporacja". Spotkanie poprowadziła Anna Dąbrowska – animatorka społeczna, trenerka. Ukończyła Szkołę Praw Człowieka Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka i Instytutu Nauk Prawnych PAN oraz kurs trenerski Stowarzyszenia Trenerów Organizacji Pozarządowych (STOP). Od 2010 roku prowadzi szkolenia z zakresu praw człowieka, przeciwdziałania dyskryminacji i mowie nienawiści dla funkcjonariuszy państwowych i urzędników, członkini Grupy Wsparcia Integracji, która działa przy Kancelarii Prezydenta Miasta Lublin. Od 2010 roku koordynuje działania w ramach akcji „Witamy w Lublinie” skierowane do cudzoziemek/ców mieszkających w mieście.

Czym jest integracja? Jakie i przed kim stawia zadania? Czy mamy z nią problem?

„Niech się zintegrują" – brzmi za każdym razem, gdy obcy zgłaszają akces do naszego społeczeństwa. To przestroga, nie rada. Integracja może brzmieć złowieszczo. Kryje się za nią niewypowiedziana lista żądań i oczekiwań. Tym trudniejsza do zrealizowania, że niezwerbalizowana. Ukryte są także opisy ról każdej ze stron. Czasem ze zdziwieniem członkowie społeczeństwa dowiadują się, że w procesie integracji również przed nimi stoją pewne zadania, że oni także muszą coś zrobić.

Wykład jest częścią cyklu spotkań poświęconych tematyce uchodźczej i migracyjnej organizowanych przez Centrum Badań Migracyjnych.

Nagranie wykonała Agata Stanisz

Szerzymy i akceptujemy hejtowanie? Mowa nienawiści w Polsce

Nagranie wykładu zorganizowanego przez Centrum Badań Migracyjnych w Poznaniu pt. "Szerzymy i akceptujemy hejtowanie? Mowa nienawiści w Polsce" 13.01.2016 r. w Centrum Kultury Zamek. Wykład wygłosiła dr Aleksandra Gliszczyńska-Grabias, która pracuje w Poznańskim Centrum Praw Człowieka Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk (PAN). Dr Gliszczyńska-Grabias specjalizuje się w problematyce prawa antydyskryminacyjnego, prawa konstytucyjnego, zagadnieniu konfliktu między wolnością słowa a mową nienawiści, jak również sprawiedliwości okresu przejściowego oraz „praw pamięci”.

Mowa nienawiści jest zjawiskiem, które polega na używaniu języka w celu rozbudzenia, rozpowszechniania czy usprawiedliwiania nienawiści i dyskryminacji, jak również przemocy wobec konkretnych osób czy grup. Akceptacja przez społeczeństwo mowy nienawiści przyczynia się do utrwalania stereotypów, mniejszej akceptacji przedstawicieli grup ‘hejtowanych’, może też prowadzić do tzw. przestępstw z nienawiści. Mowa nienawiści przyjmuje różne formy, stąd częsta trudność w jej jednoznacznym nazwaniu i rozpoznaniu. Wykład jest okazją do przyjrzenia się temu zagadnieniu. Przedstawiona została problematyka przeciwdziałania mowie nienawiści z uwzględnieniem informacji o podstawowych instrumentach prawnych (prawa polskiego i międzynarodowego), praktyce ich stosowania, interesujących rozstrzygnięciach sądowych dotyczących mowy nienawiści. Wykład poświęcony jest również najważniejszemu dylematowi związanemu z penalizowaniem mowy nienawiści, czyli ograniczaniem swobody wypowiedzi osób szerzących publicznie tego rodzaju treści, jak również wskazaniu najważniejszych zagrożeń związanych z obecnością werbalnej nienawiści w przestrzeni publicznej.

Nagranie wykonała Agata Stanisz