VIII MKA w Poznaniu: Przestrzenie lokalności (sesja 2)

Data: 27.03.2014

Miejsce: Rezerwat Archeologiczny Genius Loci w Poznaniu

Wydarzenie: pierwszy dzień VIII Międzyuczelnianej Konferencji Antropologicznej TEREN W ŚCISŁYM TEGO SŁOWA ZNACZENIU. LOKALNOŚĆ - TEORIA I PRAKTYKA, zorganizowanej przez Studenckie Koło Naukowe Etnologów im. B. Piłsudskiego, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UAM w Poznaniu.Referaty wygłoszone w ramach sesji 2: Przestrzenie lokalności.

1. Agnieszka Chwieduk, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza: Trzy odsłony lokalności: nauka, polityka i „zwykłe” życie




Abstrakt: Odsłona pierwsza. Tytuł referatu nie odwołuje się do dyscypliny, ponieważ pojęcie lokalności to termin, do którego uzurpuje sobie prawo etnologia, socjologia i politologia. Poza tym, nie ma etnologicznej teorii  lokalności, są za to podejścia sprzyjające krytycznej refleksji nad tym, jak to pojęcie funkcjonuje w życiu grup i praktyce badawczej (co jest tematem dla antropologów). Zadaniem tej części referatu jest nakreślenie trudności i zawiłości definicyjnych z punktu widzenia etnologa i antropologa (społecznego, kulturowego). Odsłona druga. Jako hasło, pojęcie to funkcjonuje w politycznych grach dyskursywnych. Ponadto, pole polityczne (instytucje) czerpie z lokalnego (miejscowego) potencjału. Zadaniem tej części referatu będzie wykazanie, że taka sytuacja stawia antropologom pytanie o  skutki używania tego hasła w przestrzeni społecznej (a może nawet i kulturowej). Odsłona trzecia. Etnolodzy i antropolodzy terminem tym określają  codzienne relacje dziejące się w jakimś miejscu.  W ten sposób oddają specyfikę życia wielu społeczności. W tej części referatu jest wskazanie na fakt, że lokalność to także metafora mająca zobrazować partykularne mentalności zbiorowe, wpisane jednocześnie w ten sam obszar kulturowo-społeczny. Celem referatu jest więc wytłumaczenie owych trzech aspektów pojęcia, ze szczególnym odniesieniem do realiów europejskich, w których myślenie o lokalności wymyka się sferze akademickiej i staje się nośnym faktem politycznym (kulturowym).

2. Małgorzata Roeske, Uniwersytet Jagielloński: Lokalność jako kategoria pozaprzestrzenna

Abstrakt: Pojęcie lokalności przywykliśmy stosować do opisu społeczności umiejscowionych w konkretnym czasie i przestrzeni. Jest to tzw. lokalność kontaktowa, której członkowie dzielą względnie niewielkie terytorium. Opiera się ona na poczuciu przynależności do niego oraz na wspólnych więzach i interesach partycypantów. Niemniej jednak, wobec postępującego procesu globalizacji, rozwoju technologii komunikacyjnej, powszechnego dostępu do Internetu oraz naszego uwikłania w przeróżne konteksty medialne, można zaryzykować stwierdzenie, iż jesteśmy uczestnikami różnych typów lokalności, nie tylko tych ograniczonych przestrzennie. Dlatego wśród badaczy społecznych pojawiają się coraz częściej głosy mówiące o konieczności redefinicji tradycyjnie pojętej lokalności. Postuluje się definiowanie tejże nie tyle w odniesieniu do wspólnoty terytorialnej, ile w relacji do wspólnoty wyobrażeń, przekonań i wartości. Celem referatu będzie próba zwrócenia uwagi na alternatywne ujęcie kategorii lokalności i rozważenie możliwości zaaplikowania tej koncepcji do badania społeczności wirtualnych. Chciałabym, odwołując się do Arjuna Appaduraia, przedstawić lokalność jako proces oraz pewnego rodzaju praktykę. Lokalność to właściwość, która w tej perspektywie nie jest przynależna  społecznościom, ale jest przez nie wytwarzana w toku wzajemnych interakcji. Założenia te zilustruję skrótowym przedstawieniem analizy materiału empirycznego uzyskanego w efekcie badań nad internetową społecznością forum Miau.pl.